Anahita95

 

<p> در دوره معاصر، رابطة ادبی ایران و عرب کمتر محسوس بوده، اگرچه همچنان ادامه داشته است. دیگر اینکه همه اعراب معاصر، از مصر گرفته تا عراق، سودان، لبنان، اردن، بحرین، فلسطین مغرب، تونس و الجزائر به این امر اهتمام ورزیدهاند (درویش،6:2010). انسانشناسی مولکولی رویکردی ژنتیکی به علم تطور انسان است که به دنبال درک تفاوتهای ژنوم بین انسان و خویشاوندان نزدیکش از جمله نخستیهای غیرانسانی است. پانصد کیلومتر آن طرفتر دانشمند دیگری با اشتیاق به دنبال نخستیها میگشت. به این دلیل که دانشجویان و محققان بیشتری به دنبال کشف فسیل هستند و همچنین به علت تغییرات در سیاستهای جهانی و محلی اجازه ورود محققان به نواحی را میدهد که سالها به دلیل جنگهای داخلی و یا ناآرامیهای سیاسی محدودیت داشتند. انسانشناسان زیستپزشکی چگونگی تاثیر فعالیتهای فرهنگی انسان در انتشار بیماریهای عفونی و چگونگی تاثیر آلودگیها و سموم در محیط بر رشد انسان را مطالعه میکنند. کشف فسیلهای جدید و همچنین مطالعه گونههای موجود موجب بازنگری دیدگاه ما نسبت به درخت خویشاوندی میشود. </p>

<p> استخوانشناسی علم مطالعه اسکلت است. مترجمان کتاب امیدوارند با تولید ادبیات بیشتر درباره انسانشناسی زیستی اهمیت این شاخه از علم به درستی در ایران درک و از آن در جهت توسعه زیستی-فرهنگی استفاده شود. زبان فرهنگ است (هرچند توانایی استفاده از زبان بیولوژیکی است)، همانند مذهب، شیوه لباس پوشیدن یا نحوهای که مردم غذا میخورند. اگزیستانسیالیسم از جمله جنبش های فلسفی مهم در اروپای بعد از جنگ جهانی دوم بود. زمخشری داستان این مناظره را در رسالة «الزاجر للصغار فی معارضة الکبار» خود مفصل نقل نموده و آن را دلیلی بر صلاحیت و زبردستی خود در ادب دانسته؛ ولی او در همانجا به فضل و توان مندی های خیام در زبان وادب عرب اعتراف می کند و شاگردان خود را به خواندن آثار خیام توصیه می نماید (محیط طباطبائی،75:1370). اگر خیلی قدرت داری در آسمان سیر بنما از سرخودخواهی بر روی استخوان خاک شده بندگان راه مرو چه بسا خاکی که بارها خاک و گور گردیده و بعد از زیر کران مرده های گوناگون دهان به خنده گشوده است (قنبری،279:1384).</p>

<p> متاسفانه، ما از یادکرد همه این ترجمهها در این مختصر ناتوانیم. همه روشنفکران و ادیبان وحتی مردم عادی در جهان معاصر عرب، بعد از اجرای ام کلثوم، میل و اشتیاق صد چندانی به رباعیات خیام از خود نشان دادند و زبان به تحسین آنها گشودند. متأسفانه در جهان ایرانی، به تلاشهای اعراب معاصر درباره خیام و رباعیات او توجه درخور وشایسته ای نشده است. در یک دهه اخیر با وجود تکنولوژیهای جدید، دانشگاهها و مراکز پژوهشی مهمی در جهان با اضافه کردن دادهها و اطلاعات علمی جدیدی در رابطه با تطور انسان به سوالات بسیاری پاسخ دادهاند. پروژه تحقیقاتی او مربوط است به تطور جنس هومو در اندونزی و تاثیر انسان بر اکوسیستم جزیرهای در اقیانوس آرام است. کرگ استاندفورد استاد رشته انسانشناسی و علوم زیستی در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی است، جایی که او همچنین با مرکز تحقیقاتی جین گودال همکاری میکند. این ایده ظریف و ساده قلب و روح انسانشناسی زیستی است. ویرایش سه نسخه اول کتاب با استقبال خوبی مواجه شد و سرعت تغییرات انسانشناسی زیستی منجر به ویرایش جدید شد. برای اثبات این ادعا کافی است به کتاب «الترجمات العربیة لرباعیات الخیام» از یوسف حسین بکار مراجعه نماییم. ودیع البستانی شاعر و مترجم لبنانی رباعیات خیام، در مقدمة کتاب خود دو بیت دیگر از اشعار عربی خیام را ذکر نموده؛ اما منبعی برای آن ها به دست نداده است (بستانی،15:1959).</p>

<p> سودان و مغرب عربی: در سودان، شاعر سودانی، محمد عثمان کجرای، رباعیات را به نظم در آورده است. اما آن که خیام را شهرة گیتی و محبوب مردمان مغرب زمین ساخت کسی جزء ادوارد فیتز جرالد انگلیسی (متوفای 1883م) نبود. حسن این کار در این است که مباحثی این گونه روابط متقابل خیام و ادب عربی را با رعایت پیشینه و تربیت تاریخی روشن می کنند. کار داروین تاثیر بیشتری نسبت به کشف فسیل نئاندرتال داشت. ما از پیشرفتهای اخیر برای مطرح کردن فسیلهای هومو در میانه پلیستوسن و منشاء نئاندرتالها، بحثهای اخیر در مورد آخرین یافتهها و مدارک DNA برای بررسی میزان سهم نئاندرتال در ژنوم انسان، به روز رسانی تخمین سن برای آخرین نئاندرتالها و همپوشانی زمانی با انسان در دوره اوراسیا، دنیسوا سیبری و امکان خویشاوندیش با هومینینهای پلیستوسن میانی از جمله موارد مطرح شده در این فصلها است. تلقی گستردهای از هوموارکتوس، علل و عواقب پراکنده شدن از آفریقا و بحثهای جدید درگرفته بر سر اکتشاف فسیلی جدید و دیگر فسیلها، گهواره میراث جهانی بشریت را شکل داده و ایجاد کرده است. تکینکهای جدید تاریخگذاری معرفی میشوند و بحث و جدالهایی که بر سر سن برخی فسیلهاست مانند تغییر سن انسان پکن مطرح شده است. اگر چنین باشد، این ویژگیها طی نسلها به مرور از طریق تغییرات تطوری ظاهر میشوند و تفاوت اندازه بدنی بین نرها و مادهها نتیجه انتخاب بدن بزرگتر در نرها بوده است. </p>